Weekuitdaging 34
BINGO!

WEEK 34 : Wat gaan we doen?

Het is Komkommertijd. Tijd voor het eten van komkommers!

‘Serieus, is dat de uitdaging van deze week?’ 

Uhh, ja. Nou, samen met heel veel andere lekkere en gezonde dingen dan. Ben jij ook opgegroeid met de schijf van vijf? Vergeet hem. Hij is hopeloos verouderd. We gaan hem vervangen door de BINGO van tien. 

Deze week gaan we gezondheidsbingo* spelen, met tien voedingsmiddelen die we veel te weinig eten. Download je BINGOKAART en lees verder hoe het werkt. 

*Gezondheidsbingo is afgeleid van het Gezondheidsjagerkompas uit het boek ‘Food Pharmacy, op jacht naar goede voeding’.

 

De kans om onze planeet te helpen
ligt vlak onder onze neus,
op onze borden

Waarom?

De laatste jaren zijn er veel nieuwe inzichten op gebied van voeding. Wij hebben ons laten inspireren door twee boeken: ‘Food Pharmacy, op jacht naar goede voeding’ en ‘Gelukseten’. Hieronder beschrijven we twee belangrijke redenen waarom een potje gezondheidsbingo spelen goed is.

Gezond voor lichaam en geest

Kort gezegd beloven deze boeken dat we ons bij het spelen van gezondheidsbingo al snel gezonder en vitaler zullen voelen. Dat het onze weerstand zal verhogen en een remedie vormt tegen diverse welvaartsziekten. Uit veel onderzoeken is gebleken dat onze darmflora een hele grote rol speelt in onze lichamelijke én geestelijke gezondheid. Maar dat ons huidige voedingspatroon veel te eenzijdig is geworden waardoor we nog maar een fractie van de darmbacteriën hebben die we ooit hadden. Elk soort voedsel helpt z’n eigen darmbacteriën en als die lange tijd niet gevoed en actief gehouden worden en actief worden, dan verdwijnen ze. Hierdoor wordt het ecosysteem in je darmen steeds armoediger en neemt je weerstand tegen stress en infecties af.

Gezond voor de planeet

Maar dat is nog niet alles. Laat de nieuwe ‘voedingswijzer’ uit deze boeken ook vele malen gezonder zijn voor onze planeet. Een volledig plantaardig voedingspatroon zou onze CO2-uitstoot met circa 70% verminderen!

Hoera, dat klinkt als twee keer BINGO. Dat gaan we een week proberen!

 

We gaan onze darmen omscholen!

Gezondheidsbingo*

Deze week gaan we gezondheidsbingo spelen. Download je BINGOKAART.

Hoe het werkt? Simpel. Gezondheidsbingo bestaat uit 10 verschillende categorieën voedingsmiddelen die worden uitgelegd op de bingokaart. Heb je ze op één dag alle 10 gegeten? Dan roep je BINGO. Je kunt tot vijf keer BINGO roepen op een dag. 

Let op: Het gaat er bij gezondheidsbingo niet om dat je iets niet zou mogen eten. Het gaat erom wat je wél  en meer zou moeten eten. Om de afwisseling te bevorderen. Ieder extra vakje dat je inkleurt bovenop je normale eetpatroon is winst. Als je je variatie langzaam verder uitbreidt en volhoudt, dan school je vanzelf je darmflora om. Waardoor minder behoefte ontstaat om dingen te eten die minder goed zijn voor jezelf én voor de planeet.

Kleine stap

Een kleine stap is om op minimaal één dag deze week BINGO te roepen. Je kleurt lekker veel vakjes in, waar je normaal gesproken niet aan zou denken. Elk vakje is winst!

Grotere stap

Je roept iedere dag minstens één keer BINGO. Je maakt foto’s van je kookkunsten en deelt deze op social media. 

Megastap

Heb je echt de smaak te pakken, dan roep je meerdere keren op een dag BINGO. Je hebt er een sport van gemaakt.

Tips en achtergronden

Geïnspireerd en wil je meer (w)eten? Wij zijn fan van het boek dat de basis vormt voor onze gezondheidsbingo: Food Pharmacy, op jacht naar goede voeding. Lees een review.

Meer weten over de rol van je eten op je darmflora en op jouw geluk. Check dan het leerzame boek: Gelukseten, het verband tussen goed eten en een goed humeur. Lees een review.

Beloning

Met dank aan alle mensen van de biologische markt in Utrecht die hebben meegewerkt aan het filmpje.

Zuur - Column week 34

Dit wordt een zuur stukje.

Of eigenlijk wordt dit een zoet stukje, want het gaat vooral over suiker - maar de toon is pure azijn.

Want we gaan deze week gezond en duurzaam eten, met een bingo en alles, en als voorbereiding kijk ik eens goed rond in de supermarkt. Ook in de schappen die ik normaal gedachteloos voorbij loop.

En wat blijkt: een béétje supermarkt bestaat tegenwoordig uit een paar vierkante meter gezonde producten, en daarnaast vele voetbalvelden aan fantasieproducten - vooral op het gebied van koek en snoep.

Koekjes

Neem nou bijvoorbeeld Oreo-koekjes: die twee zwarte koekjes met een dun laagje witte vulling er tussen. Die kan ik sowieso al goed missen in mijn leven, maar je blijkt ze te hebben in talloze varianten, de één nog overbodiger dan de ander.

Je hebt ze overgoten met chocolade (je kunt kiezen tussen melk en wit), je hebt ze met een dubbeldikke vulling, met een aardbeienvulling, met een gespikkelde vulling (‘birthday-party’), met een brownievulling en als ‘golden’ variant (met lichte koekjes in plaats van zwarte).

Snoep

En zo is het met alle grote snoep- en koekmerken. De traditionele speculaasjes van Lotus heb je tegenwoordig ook als broodbeleg (Speculoos) en als ‘sandwich’ (twee koekjes met daartussen crème van speculoos. Of van chocolade. Of vanille).

Er is ook Speculoos-ijs. Aan een stokje (‘stick’), in een bakje (‘pint’) en in de smaken ‘original’, ‘salted caramel’ of chocolade. En er is Oreo-ijs. En Mars ijs. En Twix-ijs. En ‘Mars choco-spread’ voor op de boterham. En ‘Twix-yoghurt’ voor bij de – ja, voor bij wát eigenlijk?

Zelfs een geen-gelul product als pindakaas heb je tegenwoordig in twintig variaties, en daarnaast als reep. En in een knijpzakje: ‘Lekker na het sporten’. (Ik verzin dit niet. Helaas.)

Fantasie-eten

En waarom? Nee, serieus: Waar. Om? Waarom liggen de supermarkten vol met fantasie-eten? Zitten we ons met z’n allen zó te vervelen dat we van gekkigheid niet meer weten welke smaakcombinaties we naar binnen moeten proppen? En zien we niet dat we met z’n allen de wereld naar de knoppen helpen met deze pareltjes van consumentisme, die allemaal apart geproduceerd, verpakt en vervoerd moeten worden?

Overigens: had ik al gezegd dat dit een zuur stukje zou worden?

Hallucinerend

En laten we nu niet de schuld geven aan de producenten. Aan de productontwikkelaars die elke ochtend ontbijten met een schaaltje hallucinerende paddenstoelen, omdat ze van gekkigheid óók niet meer weten welke nieuwe combinaties ze moeten bedenken. (‘Jongens: een pakkenkoek met ansjovis in chocolade-knoflooksaus – is dat wat?’ ‘Wow, doen! En die brengen we dan ook op de markt als ijsje!’)

Strot

En laten we de schuld ook niet geven aan boosaardige marketingmanagers, die ons spullen door de strot duwen die we niet willen hebben. Het is veel erger: we doen het gewoon zelf. Zij maken het omdat wij het kopen. Waarna we onze handen ten hemel heffen en ons afvragen waarom ons verbruik van energie en grondstoffen maar blijft stijgen. En waarom half Nederland ondertussen kampt met overgewicht.

Yep, dit is een zuur stukje.

Dit moet stoppen. En ik begin bij mezelf. Ik ga gezond en duurzaam eten, met de bingo. En áls ik eens wat snoep wil eten, kies ik iets wat mijn oma zou herkennen. Daarmee ontloop ik in elk geval al dat nieuwerwetsche onzin-eten.

Tony

En dan heb ik meteen een probleem. Want ik snoep nauwelijks, maar ik heb een absolute zwakte voor Tony Chocolonely. Op een dag waarop alles tegenzit op je werk, waarna je op weg naar huis in een plensbui terechtkomt en het avondeten laat aanbranden – op zo’n dag is er bij de koffie de troost van Tony.

Puur

En de gewetensvraag is dan: zou mijn oma, zij ruste in vrede, chocoladerepen met karamel zeezout kennen? ‘Nou jongen’, hoor ik haar zeggen, ‘Er zijn twee soorten chocolade: melk en puur’. Van chocolade met karamel zeezout had zij ongetwijfeld nog nooit gehoord.

Dus die mag ik van mezelf ook niet meer. Nee, ook niet op mijn verjaardag. Of met Sinterklaas. Gewoon niet. De rest van het hele jaar.

Daar word ik dus pas écht zuur van.

Rob Voorwinden

Weekuitdaging 33
Let op je natje en droogje

WEEK 33 : Wat gaan we doen?

Nederland en water; ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De recente noodsituatie in Limburg maakte het overduidelijk. Nederland is heel vatbaar voor overstromingen. En door klimaatverandering, met steeds extremere buien wordt het risico daarop steeds groter. 

Maar wist je dat de andere kant van de medaille de verdroging is? 2018, 2019 en 2020 waren drie extreem droge jaren op een rij. De natuur kraakte en piepte, de landbouw zwoegde en zweette. En zelfs onze drinkwatervoorziening liep gevaar. 

Deze week gaan we beide kanten bekijken; ons natje én ons droogje. Hoe deze samenhangen. En wat we zelf kunnen doen om een steentje, uhh emmertje bij te dragen. Onder andere door ons watergebruik te verminderen.

 

No water, no life
no blue, no green

Waarom?

Meer wateroverlast en tegelijkertijd verdroging van ons land?? Het zit zo: Het regent in Nederland niet minder. Maar het komt door klimaatverandering steeds vaker in alle heftigheid en in korte tijd naar beneden. 

Vergelijk het met een tuinslang. Als je je gazon besproeit met een fijne nevel, dan heeft de grond de tijd om het vocht op te nemen. Maar als je je tuinslang er op laat kletteren, dan zal er een stroom ontstaan die snel zijn weg zoekt naar het laagste punt. 

Doordat we ons land zo efficiënt hebben ingericht met sloten en kanalen wordt het regenwater heel snel naar zee afgevoerd. En blijft er steeds minder over dat zich bij het grondwater kan voegen. Het grondwater zakt omlaag. Dat noemen we verdroging. Zie hier een kort filmpje ter verduidelijking. 

Het probleem is dat grondwater heel hard nodig is. Voor onze natuur, die er met zijn wortels bij moet kunnen. En voor de landbouw, waarbij steeds kostbaardere kunstgrepen moeten worden verricht. Maar ook een groot deel van onze drinkwatervoorziening is afhankelijk van het grondwater.

Overheden, landbouw en de waterschappen zijn zich steeds meer bewust van de problematiek en zoeken naar oplossingen. Ook wij kunnen in onze tuin en huis een bijdrage leveren! Hoe? We gebruiken te veel hoogwaardig leidingwater. Water dat nu nog goedkoop en ogenschijnlijk gemakkelijk gewonnen wordt, maar wat door bovenstaande redenen steeds lastiger wordt en de verdrogingsproblematiek verder versterkt. 

Stappen in de tuin

  • Laat je gras wat langer groeien. Zorg voor meer afwisseling van planten en daarmee goede doorworteling van de bodem. Dan wordt vocht beter vastgehouden en hoeft de tuin minder vaak besproeid te worden. 
  • Geef je gazon/tuin niet te vaak water. Dat maakt je gras/planten lui. Liever na een langere droge periode een flinke hoeveelheid. Zo ontwikkelen zich langere wortels, waardoor in droge tijden minder water nodig is.
  • Water besparen begint al bij de inrichting van je tuin. Ga voor zoveel mogelijk groen en zo min mogelijk stenen. Steen eruit, plantje erin. Tegelwippen dus. Zie onze weekuitdaging 13 voor meer info.  Regenwater wordt zo veel beter opgenomen. Het grondwater wordt aangevuld.  
  • Ennuh, super leuk als die potten met planten in je tuin, maar je moet ze vreselijk veel water geven. Als je de planten gewoon in de grond zet, drinken ze van het grondwater en dat scheelt aanzienlijk in het gebruik van leidingwater.
  • En wil je echt zoden aan de dijk zetten? Vang dan je hemelwater in een regenton op. Of zorg er voor dat het in de grond komt in plaats van het riool. Op het dak van een gemiddeld huis valt elk jaar zo’n 80.000 liter water. Een deel van dat water kun je opvangen en gebruiken, bijvoorbeeld voor het wassen van de auto of bewateren van de tuin. Om regenwateropvang bij consumenten te stimuleren, bestaan er verschillende subsidies. Check het via De Groene Subsidiewijzer.

Stappen in huis

  • Gebruik altijd de bespaarknop van het toilet. Steeds minder mensen blijken hem te gebruiken. Zonde, want de stopknop bespaart jaarlijks 8000 liter, terwijl de keuzeknop zelfs 23.000 liter bespaart. Veel wc’s hebben zo’n knop, maar je kunt hem ook zelf monteren. Overweeg ook eens om je kleine boodschap niet altijd meteen door te trekken. Bijvoorbeeld ’s nachts. Dat scheelt ook herrie…
  • Wie per dag een minuut minder doucht dan normaal, bespaart jaarlijks 6.000 liter water. Doen we dit allemaal in Nederland, dan verbruiken we in een jaar tijd 102 miljard liter water minder. Een zandloper kan je helpen. Kijk ook bij onze tips van weekuitdaging drie.
  • Neem een waterbesparende douchekop. Door de grotere weerstand kun je hiermee aardig water besparen zonder aan comfort in te boeten. Door een normale douchekop stroomt gemiddeld 8,7 liter water per minuut en bij een waterbesparende douchekop is dit 5 liter.
  • Kraan dicht tijdens tandenpoetsen, scheren en inzepen. Laat je de kraan open tijdens het tandenpoetsen? Dan spoel je per jaar 12.000 liter water door de gootsteen.
  • Deel je bad of douche en bespaar de helft aan water. Dit was vroeger heel normaal en nu weer helemaal hip. Natuurlijk veel gezelliger 🙂
  • En ook hier geldt: wil je echt zoden aan de dijk zetten, vang dan je regenwater op om het toilet mee door te spoelen of de was mee te draaien. Kijk dit verhelderende filmpje. Op www.mijnwaterfabriek.nl vind je meer info.

Overige stappen

Wist je dat de vleesindustrie de grootste verspiller is van water? Het is daarom (naast vele andere redenen) ook om het waterverbruik te verminderen goed om minder/geen vlees te eten. Zie onze weekuitdaging 10 voor tips.  Als je wél af en toe vlees eet, is het goed om na te denken over welk stuk vlees je koopt. Voor de productie van één kilo rundvlees is 15.000 liter water nodig, voor varkensvlees is dat 6000 liter en kip komt ‘het beste’ uit de bus met 4300 liter water per geproduceerde kilo.

Tips en achtergronden

Beloning

Met dank aan Dr. ir. Niko Wanders van de Universiteit van Utrecht.

Groen schuurdak - column week 33

Om helemaal goudeerlijk te zijn: het was niet mijn eigen idee: het was mijn vrouw die met het plan kwam om een ‘groen schuurdak’ aan te leggen. Ik had er nog nooit van gehoord.

Zo’n groen dak betekent dat je je schuurdak bedekt met een soort vetplantjes. Daar doe je insecten een plezier mee, en zo'n dak zorgt als buffer bij hevige regenval. Het water stroomt dan niet in één keer het riool in, maar wordt eerst door de planten opgevangen. Die gaan er lekker van groeien, wat er daarna overblijft wordt gelijkmatig via de regenpijp afgevoerd.

Subsidie

Dat is fijn, zo’n dak als waterbuffer, zeker bij het huidige, steeds extremere weer. Waarbij er eerst een hele tijd géén regen valt, en daarna een enorme hoeveelheid in één keer. En het is ook fijn dat je in veel gemeenten (zoals bij ons in Utrecht) subsidie krijgt voor het aanleggen van zo’n dak.

Sanskriet

Je kunt het zelf aanleggen, als je handig bent. Dat ben ik niet, maar ik zoek tuturials op internet en ga dan op zoek naar een woordenboek Sanskriet – Nederlands voor het vertalen van zaken als ‘bitumen’, ‘substraatlaag’ en ‘sedummixmat’.

Totdat blijkt dat dat de buren en hún buren ook al over zo’n dak aan het denken zijn. En dat we samen een bedrijf kunnen inhuren dat een aantal schuren tegelijk van een groen dak komt voorzien. Kat in het bakkie.

Bruin-paars

Overigens merk ik bij het maken van de selfie voor deze column dat het 'groene' dak ondertussen meer een bruin-paars dak is geworden. Na raadpleging van het internet blijkt dat ik het af en toe had moeten bemesten, met speciale korrels. Weer wat geleerd - ze zijn nu in bestelling.

Verder werkt het dak prima, denk ik. De achtertuin is na een plensbui in elk geval geen zwembad meer.

Zeuren

Valt er dan niks te zeuren? Oh Zeker wel. Is er hier bij 52wekenduurzaam iemand die bij de gemeente Utrecht werkt? Onze aanvraag voor subsidie van het groene dak staat al maandenlang op ‘in behandeling’. Zit dat geld inmiddels in de pijplijn?

Oh, en werkt er hier ook iemand bij de Belastingdienst? Op onze aanvraag voor belastingaftrek vanwege onze zonnepanelen horen we dat we ‘binnen twee weken’ bericht krijgen. Dat was begin februari.

Kuipkelder

Dat doet het ergste vrezen voor de drie subsidie-aanvragen die ik later dit jaar ga doen: eentje voor het inschakelen van een energie-adviseur, eentje voor een bijdrage in de kosten van dubbele beglazing (vier ruiten van ons huis zijn nog enkelglas) en eentje voor isolatie van de kruipkelder. Hoe lang zou ik daar op moeten wachten?

Maar goed, misschien is het met subsidie net als met regen:

Eerst krijg je een hele tijd niks, en dan alles tegelijk.

Rob Voorwinden

Weekuitdaging 32
Goed Bezig!

WEEK 32 : Wat gaan we doen?

Zie je de buurvrouw die zwerfafval opraapt? De campingeigenaar die zijn afval scheidt? De buren in het vakantiehuisje naast jullie die vegetarisch bbq-en? Als je goed kijkt, zie je heel veel kleine duurzame stapjes van mensen om je heen. Benoem ze. Verspreid positiviteit. Strooi met complimentjes! 

Als je iemand een complimentje geeft of iets goeds doet voor een ander, dan maak je iemand blij. Dat is leuk voor de ander, maar geeft jezelf ook een voldaan gevoel. En je draagt bij aan het rimpel-effect: zoals bij een steen in het water, verspreiden de kringen (de positieve gevoelens!) zich steeds verder… 

 

Be the change you
want to see in the world

Waarom?

Als iemand tegen je zegt dat je goed bezig bent, ga je stralen. Het gedrag dat je vertoonde werd beloond. Yes! Dat voelt lekker. Grote kans dat je het gedrag gaat herhalen. 

Als we mensen dus complimenten geven over hun duurzame gedrag, dan is de kans groot dat dat duurzame gedrag wordt herhaald of zelfs uitgebreid. En zo maken we de wereld samen weer ietsje mooier (en groener). Je weet nooit wat je bij iemand in beweging brengt. 

Of je nu op de camping staat of nog hard aan het werk bent. Een goede daad, een compliment geven of iemand vriendelijk toelachen kan overal. Je hoeft niet meteen op zoek naar grote complimenten over duurzaamheid. Begin klein, zeg gewoon ‘goed bezig’ of lach iemand vriendelijk toe. Complimenten geven vergt training, maar echt iedereen kan het 😉. Zelfs met een vriendelijke glimlach kun je de wereld een klein beetje veranderen…

  De diepst menselijke behoefte is de behoefte om gewaardeerd te worden. Psycholoog William James

Kleine stap

Geef deze week iedere dag tenminste aan één persoon een compliment.

Grote stap

Trek je complimentenpak aan en ga een week lang onbeperkt strooien met complimenten. Als je iets ziet dat je bevalt, zeg het! Schrijf bijvoorbeeld ook een enthousiaste recensie voor een duurzaam bedrijf waar je helemaal fan van bent. 

Tips en achtergronden

Sochicken heeft hier veel leuke artikelen over geschreven:

https://sochicken.nl/geven-en-ontvangen
https://sochicken.nl/peble-effect

Beloning

De nieuwe keuken - column week 32

Ik ben Rob, en ik ben een lul.

Ziezo, dat is er uit. Want we gaan deze week complimenten geven bij 52Wekenduurzaam, en daar doe ik zeker aan mee – alleen niet aan mezelf. Want ik ben, nou ja, een lul dus.

Wat is er aan de hand? Nou: ik heb een nieuwe keuken. ‘Een nieuwe keuken!?’, hoor ik jullie nu roepen. ‘Dat is zó niet duurzaam. Geldverspilling! Decadent! Overbodige luxe! En die oude kon nog jááren mee’.

Tenminste, misschien verbeeld ik met dat maar. Misschien zeggen jullie: ‘Hee Rob, leuk voor je!’, en hoor ik alleen mijn knagende schuldgevoel roepen. Maar ja, stel dat jullie het zijn die al dat lawaai maken: inderdaad, diep in mijn hart vind ik dat jullie helemaal gelijk hebben.

Decadent

Tenminste, met dat geld en die decadentie en zo. Want ik geef toch een bak met geld uit terwijl mensen op andere plekken in de wereld moeten rondkomen van tien dollar per maand / honger hebben / geen schoon drinkwater hebben / niet naar school kunnen / geen medische zorg hebben / kortom, zich niet kunnen veroorloven wat voor mij, als lid van de club van twintig procent meest welvarende wereldburgers, doodnormaal is.

Ellende

Maar op één punt hebben jullie dan weer geen gelijk; die oude keuken kon echt geen ‘jaaren’ meer mee. Tenminste, niet volgens onze Westerse standaarden. Volgens die standaarden was het een bak ellende.

Opgelapt

Ik heb de oude keuken jaren geleden al eens opgelapt, voor zover mijn twee linkerhanden het toelaten. Maar inmiddels is er water in het spaanplaat gekomen (want achter die strakke frontjes is het allemaal maar spaanplaat natuurlijk). Dat spaanplaat is gaan uitzetten, de deuren sluiten niet meer, de laden ook niet, de verf bladdert af en ‘armetierig’ is een te mooi woord om het geheel te omschrijven.

Puinbak

Dus ja, wat dan? Gewoon nog twintig jaar doorbijten, met die uit elkaar vallende puinbak? Waar houdt het dan op? Want ik kan natuurlijk in een grot gaan wonen en op een houtvuurtje koken, want dat is vast reuze duurzaam en solidair met de arme mensen in de wereld en zo.

Comfort

Maar is duurzaamheid nu eigenlijk het doel, of het middel? Zou het doel niet moeten zijn om gewoon leuk in redelijk comfort te leven, maar wel zo dat mensen in de hele wereld, hun kinderen, de kinderen van hun kinderen enzovoort óók leuk kunnen leven? En dat we al die kinderen niet met een volledig uitgewoonde planeet opzadelen?

Dat laatste, denk ik eigenlijk. Dus waar het dan om gaat is dat ik, ook bij de aanschaf van een nieuwe keuken, zo duurzaam mogelijke keuzes maak.

Inductie

Dus vooruit dan maar. In de eerste plaats maken we van de gelegenheid gebruik om bij het koken van het gas af te gaan. We gaan over op inductie, wat veel duurzamer is - zeker als je, zoals wij, je stroom krijgt van de groenste stroomleverancier van het land. En je, nog steeds zoals wij, zonnepanelen op je dak hebt liggen.

Marktplaats

Verder proberen we zoveel mogelijk apparaten uit de oude keuken te gebruiken in de nieuwe keuken. En apparaten die weg moeten, geven we weg, of ze krijgen een nieuw leven via Marktplaats – het geld gaat naar een goed doel.

Tot slot kiezen we de nieuwe keuken bij een milieubewuste leverancier, die het hout uit duurzaam beheerd bos haalt (met een keurmerk en alles).

Dus in feite ben ik echt heel goed bezig.

Voor een lul.

Rob Voorwinden

Weekuitdaging 31
Bekijk een eik

WEEK 31 : Wat gaan we doen?

Best vreemd eigenlijk.. Logo’s van bedrijven herkennen we vaak meteen, maar herken jij het ‘logo' van een plant of boom ook zo snel? Planten en bomen kunnen helaas geen reclame maken voor zichzelf (zou het daarom zo slecht gaan met de biodiversiteit?). Deze week gaan we ze een handje te helpen! 

Van welke vijf merken kun je het logo herkennen? En van welke bomen herken je het blad? 

 

Alles wat je aandacht geeft groeit

Waarom?

Het was wel even schrikken toen wij deze test met onze kinderen deden. Twitter herkenden ze wel, maar het blad van een eik? Geen idee. Maar goed: alles wat je aandacht geeft groeit. Dus laten we onze natuur deze week meer aandacht geven!

Liefde voor de natuur begint door er vertrouwd mee te raken. Door planten en bomen te herkennen. Door te weten welke bomen er in je straat, park of bos staan en wat hun (goede) eigenschappen zijn. Dan krijg je er ook meer waardering voor. En zul je misschien in opstand komen als ze gekapt worden. Hoogste tijd dat we ons meer inzetten om de natuur te behouden. 

  Je zou 20 minuten per dag in de natuur moeten doorbrengen. Tenzij je het druk hebt, dan minstens een uur.

Kleine stap

Neem jezelf voor om elke dag 20 minuten in de natuur door te brengen en minstens één nieuw plantje of boom te leren kennen. Er zijn diverse plantenherkenning apps (ze staan in de tips). Hoeveel ken jij er aan het eind van deze week?

Krijt de naam van een plant of boom op straat. Maak reclame!

Grote stap

Bedenk meer manieren om ‘reclame’ voor de natuur te maken. Neem je kinderen mee het bos in en wees nieuwsgierig. Kom in opstand tegen de bomenkap bij jou in de buurt.

Sluit je aan bij initiatieven zoals Trees for all en Meer bomen nu. Er zijn verschillende manieren om een bijdrage te leveren aan een groenere aarde.

Ook kun je de natuur beschermen en de teruggang in biodiversiteit stoppen door zelf stukjes aarde te kopen. Er zijn daarin verschillende opties zoals bijvoorbeeld bij Land van ons of Buy world. Of wordt lid van een natuurorganisatie!

Tips en achtergronden

  • Nederland heeft vele plekken waar je je kennis van de natuur kunt aanvullen. Denk aan museum Naturalis, https://www.naturalis.nl/. Of bijvoorbeeld één van de vele bezoekerscentra van Natuurmonumenten https://www.natuurmonumenten.nl/bezoekerscentra.
  • De podcast ‘Groene Oren’ moet je echt luisteren. Hilarisch! Ze hebben nu ook Paulien de eik in de uitzending: “Vroeger was Paulien een enorme eikel, tegenwoordig draait alles om personal growth”.
  • Download een plantherkenningsapp zoals bijvoorbeeld Picture This. 
  • Download de Nature Today-app. Lees de natuurberichten. Ontdek de vogels, zoogdieren, planten, vlinders en libellen die je nu tegen kunt komen en wat je in de natuur kunt doen. Zo leer je jouw directe omgeving steeds beter kennen. 
  • Download de app PictureThis. Deze identificeert elke dag 1.000.000+ planten met 98% nauwkeurigheid - beter dan de meeste menselijke deskundigen. Vind het antwoord op al uw vragen over tuinieren en word deel van onze wereldwijde gemeenschap!
  • Voor de Rotterdammers onder ons: https://cooldowncity.com/
  • Kijk eens naar dit inspirerend initiatief.

Beloning

Eikelenboom - column week 31

Deze week gaan we bomen herkennen. Jottum! Is het een kastanje, is het een eik? Of nog iets anders? Een leuke challenge, goed voor het natuurgevoel.

Alleen jammer dat een paar miljardairs ondertussen zijn verwikkeld in heel andere challenge: een wedloop om plezierreisjes naar de ruimte. Ze bouwen eigen raketten om zichzelf (en daarna anderen, tegen forse betaling) de ruimte in te krijgen.

Langer

Het is de bekende prestigeslag van mannen met te lange benen in verhouding tot wat daar tussen hangt. ‘Ik ga hoger dan jij’. ‘Maar ik blijf er langer: twintig minuten, in plaats van die twee minuten van jou’. ‘Maar mijn raket is weer groter dan de jouwe!’ Enzovoorts enzoverder.

Dus terwijl wij ons best doen om minder te vliegen en de auto te laten staan en bomen te herkennen, sturen die miljardairs doodleuk eigen raketten de ruimte in.

Innovatie

‘Dat levert niet meer co2-uitstoot op dan een gewoon verkeersvliegtuig hoor’, werpt een van hen tegen, in de krant. In de eerste plaats geloof ik daar geen drol van. En áls het al waar is, dan worden hier toch een heleboel mensen, materiaal en innovatiekracht besteed aan speeltjes voor rijkelui.

Terwijl je dat geld, die mensen en die innovatiekracht misschien ook zou kunnen gebruiken voor, ik zeg maar wat, verduurzaming van de wereld bijvoorbeeld?

Mars

Verder blijken er een heleboel rijke mensen klaar te staan om óók een plezierreisje naar de ruimte te maken. Zelfs een tochtje naar Mars lijkt ze wel wat.

Nou ben ik geen astronaut, maar ik weet één ding over Mars: die planeet heeft (spoiler alert) geen atmosfeer die geschikt is voor mensen. (Of eikenbomen. Er zijn dus ook geen eikels. Tenminste, tot op heden. Al wordt daar dus aan gewerkt). Maar goed: het enige dat je op Mars kunt doen is vanuit een ruimtepak staren naar een roestbruine woestenij.

Bruinkoolmijn

Maar laten we eerlijk zijn: het gaat natuurlijk helemaal niet om het landschap. Als je een roestbruine woestenij wilt zien, kun je immers bij elke willekeurige Duitse bruinkoolmijn aankloppen. Het gaat er om dat je, tegen enorme kosten voor het milieu en de mensheid, kunt zeggen dat je een van eerste mensen op Mars bent.

Gratis

Ik zou hier kunnen afsluiten met de mededeling dat mensen die op vakantie naar Mars willen, gewoon een stel, eh, vruchten van de eikenboom zijn. Maar ja, zo werkt dat hier niet, bij 52Wekenduurzaam. Geen opgeheven vingertje, niet zeggen wat anderen níet moeten doen, maar kijken naar wat je zelf wél kunt bijdragen.

Dus vooruit, ik zeg: dóe het! Gá naar Mars! Ik ben beschikbaar om je gratis naar de lanceerbasis te rijden. En ik lap uit eigen zak ook nog een tientje als je, met al je miljoenen, even geen kleingeld op zak hebt om snacks voor onderweg te kopen. Ik gun het je, máák die reis van je leven.

Een enkeltje graag.

Rob Voorwinden

Weekuitdaging 30
Doe een digi detox

WEEK 30 : Wat gaan we doen?

Jeee, het is vakantie! Het moment om even de boel de boel te laten. Maar doen we dat tegenwoordig wel echt? Met onze verslavende smartphone en andere schermpjes draait er in de (onzichtbare wereld) nog een heleboel door. Goed om daarbij stil te staan. Echt even stil te staan en een digitale break te nemen. Naar buiten te gaan, een spelletje te spelen. Deze week doen we een digi detox. 

 

Letterlijk en figuurlijk,
de knop omzetten

Waarom?

Tegenwoordig zijn we omringd door media en hebben we de mogelijkheid om altijd ‘aan’ te staan. Soms is dat leuk en handig maar vaak raken we de balans kwijt tussen online en offline. De gemiddelde schermtijd neemt steeds verder toe. Social media, mailtjes en appjes. Nog even kijken op een nieuwssite. Verslavend!

Al die beeldschermen verbruiken niet alleen letterlijk heel veel energie, maar zorgen er ook voor dat jij lastiger in slaap valt, überhaupt steeds moeilijker oplaadt. Hoe zorg je weer voor gezond schermgebruik? 

1. Maak je slaapkamer schermvrij

Maak van je slaapkamer een beeldscherm vrije zone.

2. Zet je notificaties (deels) uit

Zet je telefoon op stille stand en push-notificaties van apps uit. Notificaties zijn op een slimme manier ontworpen zodat het brein onmiddellijk de neiging heeft om te reageren.

3. Maak bewuste keuzes in welke apps je gebruikt

Een goed begin voor een digitale detox kan zijn het (tijdelijk) verwijderen van apps die veel van jouw aandacht opeisen.

4. Leg je telefoon weg (bijvoorbeeld) tijdens en na het eten

Bepaal een aantal momenten op de dag dat je je telefoon helemaal weg legt, bv tijdens het eten en het uur na het eten.

5. Zorg voor afwisseling

Wissel het online zijn af met een wandeling, het lezen van een boek of een gesprek met een vriend.

Kleine stap

Kies één moment op de dag waarop je een uur geen beeldscherm gebruikt. Liefst op een moment die je makkelijk kunt onthouden. Bijvoorbeeld tijdens en na het eten. 

Grotere stap

Zet jezelf op dieet, bijvoorbeeld 20 minuten schermtijd in de achtend, 20 minuten in de middag en 20 minuten in de avond.

Grote stap

Om je weer te focussen op je echte leven en relaties gaan we (naast het dieet) detoxen. Dis-connecten om weer te her-connecten. Kies een periode van 3 dagen waarin je al je schermen uitzet en opbergt. Bijvoorbeeld van vrijdagavond tot maandagochtend.

Tips en achtergronden

Ben jij een digitale junkie en verslaafd aan je smartphone? Doe hier jouw digitale detox test.  Of kijk dit filmpje met Christine Wittoeck van de digital detox Academy. 

Diverse digi detox tips

Een verslag van iemand die de digi detox deed

TedX over internetverslaving

Beloning

Fabeltjeskrant - column week 30

Als kind was ik een fan van het televisieprogramma de Fabeltjeskrant. Met mooie types als meneer de Uil, juffrouw Ooievaar en vooral de melancholische Bor de Wolf, die zich regelmatig terugtrok om tegen de maan te huilen in het Enge Dierenbos.

Die herinneringen komen weer boven als ik op bezoek ben bij mijn vader, die 98 jaar oud is, zelfstandig woont, altijd opgewekt is en ook verder geldt als het grote voorbeeld in mijn leven.

We lezen elke week ook samen in zijn dagboeken. Over hoe we vroeger als gezin ’s avonds aan tafel allerlei spelletjes deden, en wat voor lol we daar bij hadden.

Bij thuiskomt tref ik dan onze drie kinderen met hun ogen aan een schermpje gelijmd. Zelfs als ze door het huis lopen doen ze met de telefoon in de hand, de blik op het scherm en de koptelefoon op.

VR-bril

Ik stel voor om een virtual reality-bril voor ze te kopen, en een blindengeleidenstok. Dan projecteren we het telefoonbeeld op de binnenkant van de bril, en kunnen ze zich met de stok op de tast door het huis begeven zonder een seconde van YouTube te hoeven missen. Ze vinden het een serieus goed idee.

Blokhut

Maar ja, niet dat ik zelf het goede voorbeeld geef. Ook ik kijk elke drie minuten op mijn telefoon, want werk, belangrijk en zo. En daarnaast moet ik echt weten hoe je een blokhut bouwt in Alaska, hoe je de motor van een oude legertank weer aan de praat krijgt en wie de American Ninja Warrior wordt.

Kortom: dit moet stoppen.

Ik probeer eerst wat rustmomenten in de dag te bouwen door mijn telefoon af en toe op de vliegtuigstand te zetten. Bij voorkeur tijdens het eten. Maar ja, ik vergeet na afloop dan vaak om die vliegtuigstand weer uit te schakelen, waardoor ik na een paar uur merk dat ik een stuk of wat berichten gemist heb die ik liever niet had willen missen.

Doosje

Over naar plan B: ik zoek een doosje dat je telefoonsignaal tegenhoudt. Telefoon er in, dekseltje dicht, rust. Dekseltje open en je bent meteen weer in business.

Die doosjes zijn te koop, op het interweb, en ik klik al bijna op ‘Naar de kassa’ als ik bedenk dat ik liever geen nieuwe spullen meer koop. Voor de duurzaamheid en zo.

Na wat Googelen blijkt dat je ook gewoon een koekblik kunt gebruiken. Ik probeer er een paar, maar de koekblikken van tegenwoordig zijn zó dun dat ze een telefoonsignaal gewoon doorlaten.

Staal

Gelukkig vind ik op zolder nog een oude, stevige beschuitbus. Van de Fabeltjeskrant. Uit de tijd dat de schepen van hout waren, de mannen van staal en de beschuitbussen onverwoestbaar.

Daar stop ik nu tijdens het eten mijn telefoon in, en het ding houdt negentig procent van alle belletjes, appjes en sms’jes tegen. Heel af en toe klinkt er nog een gesmoord geluidje op uit de bus, maar dat laat ik lekker gaan.

Het is vast Bor de Wolf, die naar de maan huilt.

Rob Voorwinden

Weekuitdaging 29
Geef Geluk

WEEK 29 : Wat gaan we doen?

We gaan elkaar gelukkig maken! Niet met spullen, maar met aandacht voor elkaar. Met duurzame ervaringen. We gaan op duurzame date. Oh yeah, this is your Lucky day…

Sta je op het punt om een cadeautje te kopen voor iemand die jarig is of valt er iets anders te vieren? Ren niet meteen naar de winkel. Spullen hebben we wel genoeg. Deze keer pak je het anders aan. Je bedenkt iets waar je de ander echt blij mee kunt maken. Kijk naar je zelf, wat doe jij met al die (plastic) troep die je krijgt? Binnen no time is het stuk of zijn we verveeld. Verdwijnt het weer in de prullenbak. What a waste! 

 

Aspire not to have more,
but to be more

Waarom?

Het bezitten van spullen is vaak een ratrace met buren, vrienden of collega’s. Wat zij hebben, wil jij ook. Maar nieuwe spullen wennen snel, geven zelden echte bevrediging. Het bezit van de zaak is het einde van het vermaak. Een teveel aan spullen kan zelfs stress veroorzaken. Ervaringen daarentegen laten zich moeilijk vergelijken en zorgen dat het geluk minder van een ander afhangt. Ervaringen binden je met andere mensen, maken mooie herinneringen en hebben de potentie om je te laten groeien als persoon.

In een groot onderzoek werd bestudeerd hoe mensen hun geld gebruiken om zichzelf gelukkiger te maken. De aanname was dat materiële bezittingen een langduriger gelukseffect zouden geven. Ze zijn tenslotte langer in je bezit. Terwijl een ervaring zo weer voorbij is… Maar wat blijkt? Het tegendeel is waar! Het onderzoek laat zien dat 72% van de geïnterviewden kiest voor ervaringen boven spullen. Dit is niet voor niets. Iets meemaken heeft veel meer impact dan iets bezitten of kopen.

 

Geluk kun je vermenigvuldigen
door het te delen

Kleine stap

Denk eens na wie jij deze week gelukkig kunt maken? Koop deze week geen rommel, bedenk een ervaring en ga op duurzame date!

Grote stap

Ga voor de komende maanden eens na wie er jarig zijn. Of welke andere momenten er te vieren zijn. Je neemt even de tijd. Welke ervaring zou de persoon waar je iets mee wilt vieren echt gelukkig maken? Besteed er aandacht aan. Ga op duurzame date. Succes verzekerd!

Boekje Geef Geluk

Speciaal voor deze week maakten we een klein boekje GEEF GELUK met 27 inspiratietips voor een leuke ervaring. Je kunt hem hier bestellen. 

Tips en achtergronden

Maakt geld niet gelukkig? Uhmmm, hoe zit het nou echt? Kijk eens naar de Easterlin Paradox. Deze zegt nadat je basisbehoeftes zijn vervuld, geld alleen meer geluk brengt tot een bepaald punt.

Vier inspiratietips om rijker/gelukkiger te leven.

Nog steeds geen kado inspiratie voor jezelf of een ander? In de Geluksatlas worden 50 mooie plekjes van Nederland beschreven door de ogen van 50 gelukkige mensen.

Beloning

Spullen - column week 29

Ooit kocht ik een nieuwbouwhuis. We dachten na over elke meubelstuk, en lieten een tafel en kast zelfs speciaal voor ons bouwen bij een meubelmaker. Het resultaat was een designpaleis, een meesterwerk in chroom, wit en beton, met eersteklas, rete-strakke meubels en designspullen. Kortom: ons droomhuis was af, klaar om heel lang gelukkig in te wonen.

Een jaar later was ik gescheiden.

Dat was een waardevolle les over het leven in het algemeen en over de waarde van spullen in het bijzonder. Sindsdien kunnen al die interieurspullen me steeds minder boeien.

Meubelstunter

Na de scheiding at ik in mijn nieuwe huisje een paar weken aan een opvouwbare werkbank, die was achtergebleven na het klussen. Toen ik daar op een ochtend opeens genoeg van had, reed ik naar de Meubelstunter en kocht ik de eerste de beste tafel met vier poten.

Kringloop

Daar eten we dus nog steeds aan, tot verdriet van mijn nieuwe liefde waarmee ik nu alweer ruim 15 jaar getrouwd ben. Of het niet eens tijd wordt voor iets nieuws? Ja schat, doen we. Zullen we gezellig in de kringloop gaan kijken?

Want dat doe ik nu steeds vaker. Ik koop er regelmatig iets dat ik nodig heb, en iets waarvan ik nog niet wist dat ik het nodig had. En ondertussen vergaap ik me aan al de spullen die iedereen de deur uit doet en die nu voor een habbekrats te koop staan.

Gelukkig

En ik bedenk me: al die spullen waarvan ik denk dat ze me gelukkig gaan maken, al die spullen waarover ik heb gewikt en gewogen, al die spullen waarmee ik aan de wereld laat zien dat ik een goede smaak heb – waar komen die uiteindelijk terecht?

Precies.

Dus mensen: koop vooral spullen, maak er je hobby van als het je ding is, maar vergeet niet dat het leven ook nog om andere dingen draait. En oh ja: doe het milieu een lol en kijk, als je wat wilt aanschaffen, eerst even bij de kringloop.

Er staat ook spul tussen in chroom en wit.

Rob Voorwinden